شاید بر این تصور باشید که برای ورود همه کالاها باید عوارض و حقوق گمرکی را به طور کامل پرداخت کنید اما باید بگوییم این‌طور نیست، شما طبق یکی از روش‌های گمرکی موجود و ثبت شده می‌توانید کالایی را برای مدت مشخصی وارد کنید اما به ازای حقوق کمرگی آن هزینه‌ای متحمل نشوید. البته تنها کالاهای خاص با ویژگی‌های متمایز را می‌توانید از این طریق و به مدت موقتی وارد کنید.
ورود موقت کالا شرایط ویژه‌ای دارد و باید به عنوان مجری این تکنیک گمرکی به تمامی قوانین و امور ثبت شده در این حوزه پایبند باشید. برای مثال بعد از اتمام زمان تعیین شده و محدود، کالای مورد نظر باید بلافاصله و بدون هیچ تغییر بزرگ و کوچکی به محل صادرکننده خود برگردد. این روند با ورود دائمی کالاها فرق دارد و از تمام تعهدات یا هزینه‌های گمرکی معاف است پس اگر هنوز با این روش گمرکی آشنا نشده‌اید و به دنبال اطلاعات کاملی در این حوزه هستید، با ما همراه باشید.
تشریفات ورود موقت کالا
با اینکه برای ورود موقت کالا، لازم نیست خود را چندان با امور گمرکی درگیر کنید اما به هر حال ورود این محصولات نیز به تشریفات خاص و ویژه‌ای نیاز دارد، به زبان ساده برای ورود موقت به طرق مختلف حمل هوایی و زمینی برخی از کالاهای ویژه شما باید براساس قوانین گمرکی مدارک و مجوزهایی را تهیه و دریافت کنید. البته همه محصولات به این مجوزها نیاز ندارند و تنها برخی از آن‌ها تحت شرایط خاص باید مجوز داشته باشند.
می‌توان گفت کالاهای بهداشتی یا امنیتی باید به همراه مجوزهای ثبت شده خود برای مدت موقتی وارد شوند. به طور معمول مجوزهای ضروری و لازم را می‌توانید از سازمان‌های نام برده شده در زیر دریافت کنید:
- سازمان وزارت بهداشت
- سازمان وزارت کشاورزی
- سازمان دامپزشکی
- سازمان وزارت ارشاد
علاوه بر این مدارک، شما باید برای خروج قطعی کالای وارد شده ضمانت دهید که مهمترین اصل مربوط به تشریفات گمرکی ورود موقت کالا است. برخی از کالاها تنها برای حضور در یک نمایشگاه بین‌المللی وارد می‌شوند و باید تضمین شود که این کالا بعد از اتمام دوره مشخص به محل یا کشور صادرکننده خود برمی‌گردد. برخی دیگر از اصلی‌ترین تشریفات مربوط به این روند را در ادامه نام می‌بریم:
- ارائه سپرده‌ای ضروری معادل هزینه‌های گمرکی ورود قطعی کالای مورد نظر
- افزودن مبالغ نقدی جریمه عدم خروج به موقع کالا از کشور به سپرده ضروری ارائه شده
- درج کردن زمان تعیین شده برای ورود موقت
- معرفی کالای وارد شده در زمان مشخص، به منظور آماده کردن شرایط برای خروج
- اقدام برای تمدید مهلت حضور کالا در کشور با ارائه اسناد و مدارک موجه
- تنها برخی از شرکت‌های بازرگانی، تعاونی‌ها و تولیدی‌ها می‌توانند از این مزیت و شرایط ورود موقت کالا استفاده کنند.
مراحل ورود موقت کالا
همان‌طور که گفتیم در ورود موقت کالا، یک محصول برای مدتی مشخص وارد کشور می‌شود و اولین شرط اساسی این روند، خروج به موقع آن از کشور است. در واقع کالا باید بعد از اتمام مهلت مورد نظر بلافاصله به کشور صادرکننده برگردد. در این بخش برخی از اصلی‌ترین مراحل مربوط به ورود موقت کالا را به طور خلاصه شرح می‌دهیم:
- اقدام برای دریافت گواهی ورود کالا موقت یا ATA ( این گواهی را از سازمان‌های مورد نظر کشور صادرکننده دریافت می‌کنند.)
- دریافت تضمین ضروری از کشور واردکننده
- ارائه مدرک تایید شده به گمرک کشور واردکننده
- بررسی دقیق کالا
- ارائه گواهی مربوط به کالا به منظور انجام امور مربوط به ترخیص کالا از گمرک
مهمترین دلایل واردات موقت
شاید در دهه‌های گذشته امور مربوط به واردات کالا پیشرفت چندانی نکرده بود اما در حال حاضر این امور با پیشرفت بسیار زیادی همراه شده که ورود موقت کالا یا ATA یکی از همین رویه‌های نوین و تاثیرگذار در تجارت بین‌المللی است، این روند به توسعه صنعتی کشورها کمک می‌کند و یک تکنیک بسیار مهم در امور بین المللی محسوب می‌شود.
شاید برایتان سوال شود که چرا چنین رویه گمرکی را تنظیم کرده‌اند در حالی که گمرک هیچ حقوق و هزینه‌ای پرداخت نمی‌کند. می‌توان گفت این رویه از جهات دیگر منافع زیادی به همراه دارد. در ادامه اصلی‌ترین دلایل ورود موقت کالا را به طور خلاصه شرح می‌دهیم:
- حضور در برخی از نمایشگاه‌های بین المللی: با این دلیل شرکت و سازمان‌های مختلف می‌توانند محصولات خود را در بازار جهانی به نمایش بگذارند و به توسعه کسب و کار خود کمک کنند.
- توسعه پروژه‌های صنعتی یا عمرانی: برخی از سازمان‌ها با ورود موقت تجهیزات صنعتی ضروری در حوزه‌های عمرانی و صنعتی به رشد و توسعه این حوزه‌ها کمک می‌کنند.
- انجام تحقیقات علمی و دانشگاهی: موسسات تحقیقاتی، علمی و دانشگاهی نیز می‌توانند برای انجام تحقیقات مورد نظر تجهیزات مختلفی را به مدت معینی وارد کنند.
- به کار بردن تجهیزات و وسایل ویژه: برخی از ماشین‌آلات خاص همانند وسایل ضروری برای حفاری، معدن‌کاری و غیره برای مدت زمان محدودی وارد می‌شوند تا روند صنعتی مورد نظر پیش رود؛ زیرا هزینه خرید مربوط به این دستگاهها و ماشین‌آلات بسیار زیاد است.
- ارائه کمک‌های امدادی: همیشه جان مردم و کمک‌های امدادی در اولویت هستند، این دلیل بیشتر مربوط به زمان وقوع بلایای طبیعی می‌باشد.
- خاموش کردن آتش یا سمپاشی: یکی دیگر از دلایل ورود موقت مربوط به هواپیماهایی است که برای اطفا حریق یا حتی سمپاشی وارد یک کشور می‌شوند، این دلیل نیز به بلایای طبیعی یا اتفاقات ناگوار کنترل ناپذیر مربوط است.
کدام کالاها را می توان به شکل ورود موقت وارد کرد؟
در نظر داشته باشید، همه کالاها را نمی‌توان طبق این امور و تکنیک گمرکی وارد کرد، بلکه تنها برخی از کالاها با شرایط خاص امکان ورود موقت را دارند، این کالاها نیز طبق مقررات صادرات و واردات کشور مقصد تعیین و مشخص می‌شوند. همچنین تنها کالاهای ویژه‌ای می‌توانند مدرک مورد نظر برای ورود موقت را دریافت کنند که آن‌ها را در زیر نام می‌بریم:
- کالاهایی که قصد شرکت و حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی را دارند.
- کالاهایی که برای تعمیر وسایل خاص یا تکمیل روند تولید ضروری هستند.
- کالاها و مواد اولیه ضروری برای تکمیل و بسته‌بندی برخی از کالاهای صادراتی
- وسایل نقلیه مخصوص برای حمل کالاهای ویژه
- دستگاهها و تجهیزات لازم برای فیلم‌برداری یا عکس‌برداری هوایی
- وسایل ضروری برای انجام مطالعات و تحقیقات مهم فنی و عملی
- تجهیزات الزامی آموزشی یا تربیتی
- وسایل لازم برای نقشه‌برداری، راهسازی، اسکله‌سازی، سدسازی و غیره
- لوازم و قطعات یدکی هواپیماها و کشتی‌های خارجی که در کشور مقصد دچار نقص شده‌اند.
- لوکوموتیو، واگن‌های قطار یا کابین هواپیما که از خطوط ایران عبور و بار یا مسافر حمل می‌کند.
- وسایل نقلیه سواری به منظور استفاده شخصی
مدارک مورد نیاز برای واردات موقت
در بخش‌های قبلی ذکر کردیم که اصلی‌ترین مدرک برای ورود این کالاها به صورت موقت، اظهارنامه است البته کارت بازرگانی نیز از دیگر مدارک ضروری به هنگام اجرای رویه ورود موقت به حساب می‌آید، شما باید فرم اظهارنامه را پر کنید تا بتوانید برای ترخیص کالای مورد نظر خود دست به کار شوید.
اگر این فرم ضروری را پر نکنید، بدون شک اداره گمرک شما را به عنوان صاحب اصلی این کالا نمی‌شناسد. بدون شک می‌دانید که کارت بازرگانی در 2 حالت حقیقی و حقوقی تعبیه شده است که نوع حقوقی آن مربوط به شرکت اما نوع حقیقی آن مربوط به فرد است. بنابراین صاحب کالا با‌توجه به شرایط خود باید کارت بازرگانی مورد نظر خود را ارائه دهد برخی دیگر از مدارک ضروری در این روند عبارت هستند از:
- قبض انبار
- بارنامه
- فرم ثبت سفارش
و در نهایت…
در این مطلب به طور کامل در مورد ورود موقت کالا، مراحل، مدارک مورد نیاز و شرایط آن توضیح دادیم، بدین ترتیب اگر شما نیز قصد اجرای این روند را دارید باید از شرکت‌های بازرگانی و بین‌المللی به طور دقیق کمک و راهنمایی بگیرید؛ زیرا این روند کمی پیچیده است و به تخصص یا دانش عمیقی نیاز دارد. پس فراموش نکنید تمامی مدارک مورد نیاز را قبل از شروع مراحل واردات تهیه کنید.